Kunnen we met de nieuwe regelingen die in ontwerp zijn, de kosten in de hand houden en tegelijkertijd een verbetering aan brengen in het hergebruiksysteem?

Ja. De nieuwe regelingen bieden een mogelijkheid om onze huidige afvalketen meer te richten op hergebruik.

Waar liggen mogelijkheden om kosten t.a.v. afval te reduceren?

De grootste kostenreductie ligt in het verbeteren van afscheiding, oftewel het voorkomen van restafval. Het contract voor de verwerking van restafval is veel duurder dan bijvoorbeeld GFT, papier of PMD.

Hoe speelt ASL in op innovaties?

ASL wil innovaties een kans geven middels de een circulaire aanbesteding voor GFT, en soortgelijke aanbestedingen te onderzoeken voor PMD en restafval.

Welke kostenbesparing geeft gezamenlijke aanbesteding t.o.v. aanbesteding per gemeente.

De huidige afvalmarkt kent een beperkte concurrentie. Door volumes samen te brengen worden contracten interessanter voor marktpartijen. Echter is dit effect lastig om uit te drukken in specifieke getallen. Wel hebben we gezien dat gemeentes die afzonderlijk aanbesteden, vaker te maken krijgen met hoge kosten of zelfs helemaal geen inschrijvingen.

Afhankelijk van welke bedragen met deze aanbesteding gemoeid zijn, wordt de manier van aanbesteden bepaald. Vraag: wat zijn de aanbestedingscriteria? Welke aanbieders worden uitgenodigd ?

De aanbestedingscriteria zijn kortgezegd: circulariteit, co2-uitstoot, werkgelegenheid en een bijdrage aan de Limburgse gemeenschap. Alle marktpartijen worden in principe uitgenodigd voor de aanbesteding, en worden vervolgens op deze criteria beoordeeld.

75 euro per Ton is een niet eenduidige eenheid: is het massa of volume eenheid ?

Het plafondbedrag is €75 per 1000 kg (= 1 ton)

Als het plafond richting de 75 euro gaat... hoe kunnen gemeentes dan nog hun afvalstoffenheffing beheersbaar houden, lees: zo weinig mogelijk laten stijgen? En hoe leggen we uit aan de inwoners: ze doen hun best om zo goed mogelijk te scheiden MAAR worden zeer waarschijnlijk toch geconfronteerd met een stijgende afvalstoffenheffing.

Zie bovenstaand antwoord. Gemeenten kunnen hun afvalkosten beperken door beter afval te scheiden en minder restafval aan te bieden. Verder is het helaas zo dat afvalverwerking ook onderhevig is aan inflatie en ontwikkelingen in de markt - bij welke manier van aanbesteden dan ook.

Wat gebeurt er als een andere aanbieder dan de contractant veel innovatievere methoden ontwikkeld heeft?

In die situatie willen wij samen met de contractant kijken of deze innovatie alsnog (in samenwerking met de andere aanbieder) gebruikt kan worden op het afval van ASL.

Kunt u toelichting geven op de periode van 8 tot 14 jaar. Hier zit wel een hele ruime periode tussen. Hoe wordt de looptijd definitief bepaald?

De looptijd wordt definitief bepaald tijdens het schrijven van de aanbestedingsdocumenten. Vooralsnog gaan wij uit van een eerste contracttermijn van 8 jaar, plus 2 keer een verlenging van 2 jaar (in totaal 12 jaar). Echter willen wij ons ook de mogelijkheid behouden de initiële contracttermijn naar 10 jaar te zetten, aangezien de markt eerder heeft geuit dit liever te hebben dan 8 jaar.

Wat zijn de consequenties als er gekozen wordt voor een bedrijf die een veel te rooskleurige toekomst suggereerde, en die lang niet zo'n goede innovaties gaat doen?

In het toekomstige contract zullen bepalingen opgenomen voor deze situatie. Deze bepalingen moeten ASL dan de mogelijkheid bieden om het contract (zonder extra kosten) vroegtijdig op te zeggen.

Blijft de plafondwaarde 14 jaar constant of wordt deze tussentijds verhoogd of liefst zelfs verlaagd?

Het plafondbedrag van 75 euro/ton zal jaarlijks worden geïndexeerd op inflatie. 14 jaar heeft betrekking op de (maximale) contractduur. De initiële termijn is 8 of 10 jaar (zie boven); daarna bestaat de mogelijkheid het contract al dan niet 1 of 2 keer met 2 jaar te verlengen.

Hebben transportkosten en evt belastingen vanuit het Rijk ook invloed op de prijs? Dus hoe verder het afval moet worden vervoerd hoe duurder. Dit transport draagt bovendien bij aan extra Co2 uitstoot. En hoe zit het met internationale samenwerking op dit gebied? Aangezien we zowel aan Duitse en Belgische grens zitten met onze provincie?

Transportkosten zijn opgenomen in het plafondbedrag, belastingen niet. Het reduceren van CO2-uitstoot is een belangrijke ambitie van ASL. Zodoende wordt ook het beperken van de rijafstand meegenomen in de aanbesteding.

M.b.t. aanbesteding: Hoe verdelen jullie percentage van wegingscriteria. Welk percentage kwaliteit en welk percentage prijs bijvoorbeeld.

De precieze verdeling van de criteria moet nog worden bepaald, maar de criteria circulaire economie en CO2-uitstoot zullen zwaarder wegen dan de andere 2 ambities.

Wat is nu het beste en het goedkoopste voorscheiding of nascheidng?
Welke gemeentes in Limburg doen aan voorscheiding?
Hoeveel afval wordt er bij voorscheiding hergebruikt, en hoeveel is dat bij nascheiding?

Er is geen eenduidige keuze in de vraag of bron- of nascheiding het beste is. Dit verschilt per gemeente, en is onder andere afhankelijk van de huidige bronscheidingsresultaten, demografische en planologische kenmerken. Voor stedelijke gebieden waar PMD-bronscheiding slechte resultaten geeft, biedt nascheiding in ieder geval mogelijkheden.

Hangt de keuze voor bron of nascheiding niet ook af van het type installatie en de efficiency van de afvalverwerker? Sommige afvalverwerkers hebben namelijk liever geen brongescheiden afval omdat hun installatie dan niet optimaal en kosten efficiënt kan draaien.

Alle nascheidingsinstallaties zijn afgesteld op een optimale doorloopsnelheid en sorteerkwaliteit. Hoe meer PMD het restafval bevat, hoe meer PMD er nog na te scheiden is en hoe hoger de vergoeding die de nascheider daarvoor krijgt van het Afvalfonds.

Wat is efficiënter een bron- of een nascheiding systeem?

Zie bovenstaande antwoorden.

Wat is het goedkoopste voorscheiding of nascheiding, hier inbegrepen het inzamelen en het verwerken?

Zie bovenstaande antwoorden.

Op welke wijze worden de burgers wat betreft de afvoer en verwerking meegenomen in de lopende en komende processen? Immers moeten de burgers worden geleerd waarom het zo belangrijk is om met de juiste attitude om te gaan met de afvalstromen.

Communicatie en voorlichting is ook hier erg belangrijk. We nemen dit mee in de uitwerking van het plan van aanpak met de marktpartij die uit de aanbesteding komt. Daarnaast geven gemeenten hier ook zelf invulling aan.

Verwerking afvalstromen en vermindering van kilo’s afval lopen hand in hand. Dat laatste moet eigenlijk van onder op worden geïnitieerd. Hoe zorgen we al in een vroeg stadium ervoor om de mensen door goede informatie warm te krijgen voor dit proces. Is er ook gedacht aan een campagne op dit vlak en zo ja, hoe ziet dit er dan uit?

Zie bovenstaand antwoord.

1. De afvalstromen duidelijk in beeld brengen.  In de PMD-zakken zit nu afval wat er niet thuis hoort.  Aandacht geven aan het scheiden. Wat moet waar in gedeponeerd worden. De inwoners hebben behoefte aan duidelijkheid.

Zie bovenstaand antwoord.

Welke doelstellingen streeft ASL na voor 2030 en 2050 t.a.v. de circulaire economie? Welke rol en verantwoordelijkheden liggen er bij deelnemende gemeenten?

Gemeenten hebben hun eigen beleidsverantwoordelijkheid; ASL heeft projectverantwoordelijkheid bij aanbesteding. Op basis van haar visie (circulair, samen, grensverleggend https://afvalsamenwerkinglimburg.nl/over-asl/) en de Global Goals for Sustainable Development heeft ASL voor haar komende aanbesteding vier ambities gedefinieerd en 2 uitgangspunten:
Uitgangspunt 1: een eerlijke realistische prijs; de kosten van de toekomstige verwerking zijn transparant, realistisch en respecteren wederzijdse korte en lange termijn belangen;
Uitgangspunt 2: toekomstbestendig partnerschap; de toekomstige verwerker ontzorgt ASL/de gemeenten adequaat, volgens afspraak en probleemloos; maakt de gerealiseerde impact van de gehele keten aantoonbaar en meetbaar en verbetert deze tijdens de looptijd van het contract;
Ambitie 1: circulaire economie; de verwerking vindt plaats op een zo hoogwaardig mogelijke manier en draagt optimaal bij aan het realiseren van een Limburgse circulaire economie;
Ambitie 2: CO2-reductie; de verwerking draagt optimaal bij aan het reduceren van CO2-uitstoot van de gehele keten;
Ambitie 3: maatschappelijke bijdrage; de verwerking draagt optimaal bij aan de Limburgse maatschappij, door het stimuleren van onderwijs, werkgelegenheid en economische groei;
Ambitie 4: duurzame gemeenschappen; de verwerking draagt in brede zin bij aan het verduurzaming van gemeenschappen, steden en regio’s in en om Limburg.

Kan GFT niet lokaal verwerkt worden voor bijvoorbeeld gebruik bij lokale biomassa installaties.

GFT wordt doorgaans al dichtbij verwerkt, doordat het een relatief zware stroom is die per saldo ook weinig waard is. Op dit moment wordt Limburgs GFT-afval verwerkt in Venlo en Maastricht. GFT kan niet zo makkelijk verwerkt worden bij andere biomassa verwerkers, doordat de samenstelling heel anders (meer variatie en vervuiling) is ten opzichte van 'monostromen', zoals bermmaaisel of oogstrestanten.

Welke zijn de laatste ontwikkelingen voor de GFT afval verwerking?
Wordt dit afval ook in de toekomst aan huis opgehaald?
Wordt er niet meegedacht om de inwoners zelf compost te laten maken voor hun tuin?

Voor GFT-verwerking zien wij verschillende innovaties, zoals bio plastics, eiwitkweek en vetzuurwinning. Vanuit deze toekomstige en ook de huidige verwerkingstechnieken is het vooralsnog zeker de moeite waard om GFT aan huis in te zamelen.

In hoeverre kan men nu al recyclen van afval qua percentage.

Voor wat betreft de composteerinstallatie in Maastricht gelden ongeveer de volgende percentages:
- in aangeleverd materiaal zit veel vocht (ongeveer 40%), dat verdampt tijdens het proces;
- circa 40% komt terug als compost;
- ongeveer 10% wordt verwerkt tot biomassa;
- circa 10% residu: steentjes, plastic, vervuiling.

Is het niet beter GFT en GFE scheiden?

Er is nu nog geen goede verwerking van GFE-afval. Wel zien wij - zoals hierboven beschreven - verschillende innovaties. Daarom wordt in de aanbesteding van GFT ook GFE als aparte stroom meegenomen. Aan de gemeenten wordt dan de optie gegeven om GFE al dan niet apart in te zamelen en te laten verwerken.

Is er ook internationaal contact over afval?

Ja, tijdens de marktconsultatie heeft ASL ook met buitenlandse partijen gesproken.

Kunnen we ook kijken buiten landsgrenzen?

Ja, ASL zal een Europese openbare aanbesteding publiceren.

Het tweewekelijks inzamelen van PBD afval vergt veel opslagruimte; welke alternatieven zijn er voor kleinbehuisden zonder tuin of berging of appartementsbewoners? Met name in de dichtbevolkte binnensteden kan dit tot problemen leiden en het apart inzamelen van PBD belemmeren.

Inzameling is geen onderdeel van de activiteiten van ASL; dit wordt door de gemeenten zelf georganiseerd. PMD wordt op verschillend ingezameld, met een container, met een zak ophalen aan huis, of via brengvoorzieningen. Iedere gemeente kijkt wat het beste past.

3. Afval dat medisch gerelateerd is en vaker opgehaald of gedeponeerd kan worden in containers vraagt aandacht bij een nieuw contract.

Gemeenten maken zelf hier een keuze in.

4. Onderzoeken wat allemaal goed gescheiden kan worden voor hergebruik als grondstof. Ik hoor vaak dat papier of kunststofverpakkingen vervuild zijn en dat het dan bij het restafval moet. Hoe vervuild mag iets zijn? Moet de inwoner eerst de plastic verpakking reinigen? Dat kost ook weer water en energie.  Dit is complex maar onderzoek moet meer de aandacht krijgen om vervuild afval te reinigen en weer geschikt te maken voor hergebruik.

Vervuiling is een punt van aandacht bij inzameling aan de bron. Wat speelt is dat de kwaliteitseisen strenger worden. Daarom is goede voorlichting en communicatie heel belangrijk. PMD hoeft niet eerst te worden afgewassen, wel is het zo dat volle PMD-verpakkingen, bijv. een halfvolle vla-pak wel tot vervuiling leidt en een leeg geknepen pak niet.

2. Welk tariefsysteem is te verkiezen diftar of vast tarief en hoe heeft dit effect op sluikstort en zwerfafval?

Gemeenten maken zelf hier een keuze in: wel of geen diftar, hoge of lage service, lage of hogere kosten met Diftar. Gemeenten die diftar hanteren en/of een hoog poorttarief voor het milieupark lopen misschien meer risico op sluikstort, zwerfafval en vervuiling van ingezamelde afvalstromen. Aan de andere kant leidt diftar wel tot meer afvalscheiding aan de bron. Ook hier zijn uitleg, communicatie en handhaving instrumenten om dit te voorkomen of te beperken.

Wat betekent het precies voor het ophalen van het afval als men GFT en GFE apart wil gaan inzamelen/ophalen? Komen er dan meerdere afvalcontainers of meerdere ophaalmomenten?

Dat is aan de gemeenten zelf om hier invulling aan te geven.

Statie geld op blik nog mogelijk?

Statiegeld op blik komt er landelijk in 2022.

Kunnen jullie ook in gaan op het inzamelen, wat heeft bij meeste gemeentes de voorkeur. En welke prijs hangt bij welke inzamelen.

Inzameling is geen onderdeel van de activiteiten van ASL; dit wordt door de gemeenten zelf georganiseerd. Iedere gemeente maakt hierin zijn eigen keuzes en daarom zijn kosten ook verschillend en moeilijk te vergelijken. Er is ook een relatie tussen inzamelkosten en verwerkingskosten. Meer apart inzamelen aan de bron is duurder qua inzamelkosten maar bespaart op verwerkingskosten en visa versa.

Men hoort vaak in de wijk: "Wij kunnen wel scheiden, maar bij de verwerker wordt het toch bij elkaar gegooid." Kunt u hier op toe lichten en dan op GFT en GFE specifiek.

GFE wordt nu nog verwerkt met GFT, in de toekomst kan dit wel interessant worden om uit elkaar te halen.

Is ook de inzameling inbegrepen bij dit contract?

Inzameling is geen onderdeel van de activiteiten van ASL; dit wordt door de gemeenten zelf georganiseerd. ASL gaat dus over de verwerking van GFT, gemeenten gaan over de inzameling van GFT.

Afvalverzameling heeft impact op kosten afvalverwerking. Welke manier van afval inzamelen is voor de afvalverwerkers de meest optimale (lees goedkoopste) manier en heeft dus de voorkeur ? Graag beantwoorden met concrete praktijk voorbeelden en vooral als deze er al zijn binnen de huidige manier bij de 30 aangesloten Gemeenten.

Iedere gemeente maakt hierin zijn eigen keuzes en daarom zijn kosten ook verschillend en moeilijk te vergelijken. Er is ook een relatie tussen inzamelkosten en verwerkingskosten. Meer apart inzamelen aan de bron is duurder qua inzamelkosten maar bespaart op verwerkingskosten en visa versa.

Hoe ziet de toets op het milieuhygienisch verantwoord en duurzaam verwerken van PMD afval en de reststoffen die vrijkomen er uit ?
Kunnen we / gaan we afzien van de uitvoer van restfracties van PMD ?
Waar en op welke wijze worden de restfracties van PMD afval verwerkt ?
Is er sprake van uitvoer van restfracties naar Aziatische en derde wereldlanden ?
Is er sprake van een milieuhygienisch verantwoorde en duurzame wijze van verwerking van restfracties ?

De huidige regeling voor plastic verpakkingen, metalen verpakkingen en drankenkartons (PMD), met de gemeenten in de ketenregierol, kent aanzienlijke financiële risico’s. Daarom is het doel om per 1 januari 2022 over te stappen op een andere regeling. Ook daarvoor wordt zoveel mogelijk op circulariteit gestuurd, binnen de kaders van de landelijke regelingen. Het Afvalfonds Verpakkingen biedt - via de Ketenovereenkomst Verpakkingen 2020-2029 - de mogelijkheid om over te stappen op een andere regeling waarbij de gemeenten geen risico’s meer lopen die ontstaan door lagere sorteerprestaties of verminderde afzet bij de vermarkting. De risico’s verbonden aan een te hoge vervuilingsgraad (afkeur ingezameld PMD) blijven wel bestaan.
Via deze regeling dragen de ASL-gemeenten de ketenregie over aan het Afvalfonds en hebben zij geen directe invloed op de manier en locatie van verwerking van PMD-afval. De verantwoordelijkheid en controle m.b.t. het verwerken, recycling en hergebruik van de ingezamelde stromen ligt bij de producenten. Zij hebben hiervoor een partij in het leven geroepen om hierop toe te zien: Nedvang. Dit doen zij door het houden van accountantscontroles.
Als gemeenten invloed willen uitoefenen op de procesgang kan dit via de VNG. Het wel of niet realiseren van opgelegde doelstellingen wordt gecontroleerd door de overheid via de Rijksdienst van Waterstaat.   

Waar gaat het PMD afval op dit moment naartoe? Aangezien China dit niet meer accepteert. Wij zijn bezorgd dat het niet goed verwerkt word. Wij hebben zelf ervaring binnen onze gemeente met plastic afvalwerkingsbedrijf- na jarenlange overlast en juridisch getouwtrek is dit bedrijf vorig jaar gestopt. Maar het moet toch ergens naartoe. Ook naar de toekomst gezien mogelijk andere duurzame oplossing/ inzameling? Graag toelichting en antwoord.

Zie voorgaand antwoord.

Gaat men dadelijk gebruik maken voor afzetting PMD bij Sabic in Geleen? Korte transporten en misschien goedkoper.

Zie voorgaand antwoord.

Aandacht voor de verschillende soorten plastics. Vele kunststoffen komen bij het restafval. De fabrikanten en de verpakkingsindustrie aanspreken dat er kunststoffen gebruikt worden die geschikt zijn voor hergebruik. Er zijn te veel (prijs)etiketten enz. op de kunststofverpakkingen die het recyclen bemoeilijken.

Dit gebeurt via de Ketenovereenkomst Verpakkingen - een overeenkomst tussen het Afvalfonds en de Vereniging Nederlandse Gemeenten.

Het verminderen van gekleurde verpakkingen door de verpakkingsindustrie. Daar moeten richtlijnen voor komen. De inkten die gebruikt worden zijn slecht voor het milieu en beperkt de mogelijkheden om eenvoudig te recyclen.

Zie antwoord hierboven.

Piepschuimgebruik moet verminderd worden als verpakking. Dit valt nu in de categorie restafval. Hier ligt een taak voor de verpakkingsindustrie. Piepschuim verminderen!

Zie antwoord hierboven.

Door wie en hoe wordt de vervuilingsgraad bepaald, want lijkt me een lastig iets omdat te bepalen?

Bij de aanlevering van het ingezamelde verpakkingsafval vindt er bij de op- en overslag locatie volgens een vooraf bepaalde procedure een kwaliteitscheck plaats. De visuele vervuiling mag hierbij 15% zijn. Indien bij de acceptatie vastgesteld wordt dat de meer is, vindt er afkeur plaats. Is de gemeente hier niet mee eens dan kunnen ze een sorteerproef laten uitvoeren. Blijkt uit de sorteerproef dat de vervuiling inderdaad te hoog is dan zijn de kosten voor de sorteerproef voor de gemeente. Is de vervuiling minder dan 15%, dan wordt de vracht geaccepteerd en heeft de gemeente recht op de geldende vergoeding.

Wordt nu het hele pmd afval verbrand, omdat het te veel vervuild is?

De afgelopen 5 jaar is gemiddeld 75% van het ingezamelde PMD afval hergebruikt en 25% is inderdaad verbrand.
Het uit gesorteerde PMD bestaat voor 12% blik en 8% uit kartonnenverpakkingen en 80% uit kunststof.
Deze kunststof stroom bestaat vervolgens weer uit 45% homogene kunststofstromen en voor 55% uit mix-stromen.
Het reduceren van de samengestelde kunststofverpakkingen, het optimaliseren van de sorteerinstallatie en het terugbrengen van de vervuiling moet resulteren in betere hergebruik resultaten.

PMD: nog een risico... de vervuilingsgraad wordt nog eens aangescherpt.

Inderdaad: dit is een punt van aandacht. Het belang van een goede afvalscheiding moet goed gecommuniceerd worden naar de burger.

Op welke termijn volgen concrete stappen?

Zie laatste sheet van webinar (weergegeven op de volgende pagina): in juni neemt ASL ALV besluit. Bij akkoord wordt de GFT-aanbesteding vanaf de zomer voorbereid en uitgevoerd.

Het merendeel van het restafval wordt nu verbrand in verbrandingsovens in Nederland. Hiervan zijn er teveel en we zijn genoodzaakt om HH afval te importeren om de ovens rendabel te maken en te houden.
Betekent de voorgestelde aanpak voor de verwerking van HH afval in de provincie Limburg dat er in de toekomst
dus minder afval  wordt aangeboden om te verbranden en derhalve genoodzaakt zijn om nog meer HH afval te importeren?

Afvalverbrandingsinstallaties zullen inderdaad altijd streven naar een volle of rendabele installatie. Indien het restafval in de toekomstige situatie niet verbrand wordt, zullen verwerkers zoeken naar andere bronnen van restafval. Dit kan geïmporteerd worden, maar ook bedrijfsafval of afval van andere gemeenten zijn.

Ik kan het maar moeilijk bevatten dat ASL gaat inzetten op innovatie rondom de verwerking van restafval. Juist restafval zal steeds minder worden en Douwe geeft al aan dat er fors geïmporteerd moet worden. Daarnaast is er concurrentie van de afvalverbranders die óók zo lang mogelijk in bedrijf willen blijven en nú al importeren. Misschien moeten we juist helemaal NIET gaan inzetten op restafval want mijn inziens is dit een race naar de bodem. Hoe zien jullie dit?

ASL heeft, net als alle gemeenten in Nederland, inderdaad de doelstelling om het restafval naar 0 kg/inwoner te brengen. Op het moment is dit echter nog een utopie, en zitten veel (Limburgse) gemeenten hier nog ver boven en produceert ASL jaarlijks zo'n 150 kton restafval. Naar verwachting zal er in 2030 ook nog veel restafval zijn. ASL streeft ernaar om deze stroom nog zo circulair mogelijk te verwerken, zolang zij deze stroom nog produceert.

Innovatie en circulariteit staan centraal in deze aanbesteding, markt is in ontwikkeling. Hoe zit het met reductie verbranden / storten i.v.m. hoge kosten? Saneren stortplaatsen kost veel geld, is niet verstandig om schadelijke grondstoffen separaat op te slaan en zodra techniek er is overgaan tot verwerking?

Het storten van gevaarlijk afval valt niet onder de contracten van ASL.

waarom wordt dit initiatief nu aangezet zonder dat een Rd4 die ook met zelfde thema bezig is erin betrokken wordt?

Integendeel: RD4 is nauw betrokken bij dit project.

2. Aandacht voor zwerfafval. Hoe kan de overheid zorgen dat er veel minder zwerfafval is? Statiegeld op alle blikjes, glas(flessen) en frisdrankflessen (kunststof)?

Dit is momenteel geen onderdeel van de activiteiten van ASL. Statiegeld op blik komt er landelijk in 2022.

Massa is kassa, zie ik vooral als héél veel transportbewegingen uit het buitenland. We gaan dus uit half Europa afval importeren. Willen we dat wel? Want de restproducten (assen, giftige gassen) blijven hier...

ASL heeft geen invloed op het importeerbeleid van private afvalverwerkers. Middels haar ambities probeert ASL echter wel om het afval zo dichtbij mogelijk te laten verwerken.